Aan de slag: wortelcake met gedroogde vruchten

In een seizoen waar nog weinig 'boven' de grond groeit, is het aangewezen ook eens onder of net aan de grond te piepen. Daar verschuilen zich momenteel de vruchten en groenten die ons nu het meest met (aarde-)energie kunnen bevoorraden. Wortel, rapen, knolselder, venkel, pompoen, kolen... ze voorzien ons van de broodnodige wintervitaminen die ons lichaam gezond en warm kunnen houden.  

Geen fan van hutsepot / stoofschotels / winterpotjes?
Probeer dan deze wortelcake eens als dessert of zelfs ontbijt!

Ingrediënten

* 250 gram geraspte wortels
* 100 ml zonnebloemolie
* 3 soeplepels agavesiroop (of honing of rijstsiroop)
* 2 eieren
* gedroogde vruchten naar keuze (noten, rozijntjes, abrikozen,...)
* oranjebloesemwater
* 175 gram meel (speltbloem, boekweitbloem, amandelmeel of een mengeling van)
* koffielepel bakboeder
* koffielepel kaneelpoeder of kardemompoeder (optioneel)



Bereiding

* Laat de gedroogde vruchten even trekken in oranjebloesemwater

* Meng de wortel met de olie, siroop, eieren en geweekte vruchten.

* Meng apart ook de droge ingrediënten: meel, bakpoeder en kaneel/kardemom. 

* Voeg het wortelmengsel bij het meelmengsel en roer goed door.

* Bekleed een bakvorm met bakpapier en giet het deeg in de vorm.

* Bak 15 minuten in een voorverwarmde oven van 100°C en daarna op 175°C tot de cake niet meer kleeft als je erin prikt. 

Smakelijk! En voor wie twijfelt: de wortelsmaak is totaal niet prominent aanwezig.
De vitamientjes des te meer ;-)

Met dank aan Veerle Waterschoot - www.cian.com

Yule - Kerst

Voor ons bijna het jaareinde, voor ons Keltisch Jaarwiel een nieuwe fase.

Yule, de winterzonnewende (rond 21 december), viert de hergeboorte van de zon, wanneer de afnemende dagen plaats maken voor toenemend licht. Yule markeert de langste nacht en de kortste dag en het feit dat er daarna elke dag meer licht en warmte komt piepen. Met Yule vallen de godenthema’s van dood en wedergeboorte samen. Volgens de legende wordt de Hulstkoning, vasthouder van licht, verslagen door de wedergeboorte van de Eikenkoning, die het leven symboliseert. Yule is het moment van ontwaken en van dankbaarheid voor onze kennis en binding met het Jaarwiel. Alles lijkt open te staan voor een nieuwe interpretatie. Het seizoen van het opkomend licht biedt ons de gelegenheid om er over na te denken dat plezier iets is dat we buiten onszelf kunnen zoeken, maar we geluk vooral IN onszelf moeten vinden. 

Feesten (joelen en vandaar Yule) en vieren/vuur/lichtjes/verlichting staan centraal. Een 'joelblok' in de haard moet ons de hele feestperiode voorzien van licht en warmte (de kerststronk verwijst hier nog naar). Onder een verlichte boom 'offeren/offreren' we cadeautjes aan al wie ons lief is of wie we te vriend willen houden in de toekomst. We doen ons tegoed aan lekker eten en houden ons warm met kruidenwijnen en-likeuren, speciale winterbieren, enz. Ondertussen is ook de sleedoornjenever klaar die we met Samhain maakten.

De klemtoon van de kruiden die gebruikt worden tijdens dit seizoen, ligt op ‘zonneplanten’: maretak, rozenbottel en alle gedroogde zomerkruiden die licht en warmte bevatten. Alles draait om aromatisch, zinverrukkend en het verwarmen van lichaam, geest en denken.

Ook ‘groenblijvers’ komen nu aan bod: hulst, spar,… Een feestkrans is hier helemaal aan de orde: een kring(loop) van den, spar, hulst, versierd met wintergroen, rode hulstbessen, dennenappels – naar believen. 


De krans (of een variant waarin we een eiken tak - de overwinnaar - kunnen verwerken) moedigt je aan tot uiting te komen: uiting van je creativiteit, persoonlijkheid en verlangen naar bescherming, gezondheid en geestelijke groei.
En dat niet alleen louter voor jezelf, maar ook als wens naar anderen toe. 

Over bijvoet, kruidenkussens en moxa

Rond Yule is de sfeer zo elektrisch geladen dat velen van ons maar moeilijk de slaap kunnen vatten. Een slaapbevorderend kruidenkussen kan hierbij helpen. Bijvoet (Artemisia Vulgaris) vormt als 'wonderplant' een uitstekende basis hiervoor. Je kan zelf aanvullen met kamille, hop, kattekruid, tijm of aromatische kruiden van je persoonlijke voorkeur.
Ikzelf maakte een kruidenkussen met alleen kersenpitten en bijvoet. Ik heb de planten een 6-tal weken laten drogen zodat blaadjes en bloempunten gemakkelijk af te ritsen waren. Nadien heb ik ze – samen met kersenpitten – in een kussen genaaid. 
Voordeel van dit soort kussen is dat het opgewarmd kan worden voor extra effect (crf moxa – zie hierna).

Magische krachten van bijvoet 

De faam van bijvoet als geneeskrachtig kruid vindt zijn oorsprong in middeleeuws (bij)geloof. Het wonderkruid werd gebruikt om reizigers te beschermen tegen boze geesten en wilde dieren. Met bijvoet in de schoenen kon men voettochten maken zonder dat de voeten moe worden, vandaar de naam bij-voet. Onder het kussen beschermt bijvoet ons tegen nachtmerries, het kruid geniet hoog aanzien voor de genezing van ‘vrouwenkwalen’ en het bevordert de eetlust en de spijsvertering. 



Wierook van bijvoet wordt gebruikt bij rituele reiniging van mensen, dingen en ruimtes (vb. in de vorm van smudgesticks).


Moxa
Moxabehandeling wordt met een oudere benaming ook wel moxaverbranding of moxibustion genoemd. Dit woord is samengesteld uit de Japanse plantennaam Mogusa (verlatijnst moxa), wat bijvoet (Artemisia vulgaris) betekent en de Latijnse stam uro wat gelijk is aan branden, dus bijvoet verbranden. Overeenkomstig de naam werden vroeger de lichaamspunten daadwerkelijk met een brandend geneeskruid verwarmd.
In de oertijd brandde men voor een behandeling specifieke lichaamspunten met gloeiende ijzeren staafjes. Om deze ijzeren staafjes werden bladeren van geneeskruiden gerold. Met deze gloeiende kruidenstaafjes werden de lichaamspunten verwarmd. Tegenwoordig zijn er meerdere methoden van verwarming in gebruik. Zo wordt bijvoorbeeld een staafje gemaakt, door het verpulverde kruid in speciaal papier te rollen, dit wordt aangestoken en boven het te verwarmen lichaamspunt gehouden. De gedroogde en fijn gewreven kruiden worden ook wel tot een bolletje of kegeltje gerold en zo op het te behandelen punt gelegd. Het is de bedoeling dat het te behandelen lichaamspunt doordrongen wordt van een aangename warmte, zonder dat de temperatuur zo hoog wordt dat de huid schroeit.

Zie ook: https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/natuurgeneeswijze/87219-moxa-en-bijvoet.html

Aan de slag: havermoutkoekjes met lavendel en walnoot

België: 2 weken geleden hing ik na wat zalige Indian Summerdagen nog zomershortjes op aan de wasdraad. Gisteren werden mutsen en handschoenen uit de kast gevist na de eerste nachtvorst. De herfst is onmiskenbaar in het land, maar we houden de zomer graag levendig. In deze aan de slag slaan de herfst-walnoten de handen in mekaar met de 
zomer-lavendel.


Benodigdheden:

• 250 gram havermout
• 150 gram kokosolie
• 75 gram kokosbloesemsuiker
• 2 eieren
• 4 druppels etherische olie van lavendel 
• 2 eetlepels gedroogde lavendelbloempjes
• snuifje zeezout
• 75 gram walnoten in stukjes
• 100 gram amandelmeel

Bereiding

Verwarm kokosolie au bain marie tot hij gesmolten is en meng de havermout er goed doorheen.

Meng in een andere kom de eieren met de suiker, de lavendelolie, de lavendelbloemetjes en het snuifje zout.

Meng de stukjes walnoot door het havermoutmengsel en voeg daarna het eiermengsel toe. Schep er als laatste het amandelmeel door heen.

Bedek een grote of twee kleinere bakplaten met bakpapier. Vorm koekjes tussen je handen of schep het deeg met een lepel op het bakpapier.

Druk als laatste nog wat lavendelbloemetjes op de koekjes.

Bak de koekjes ongeveer 25 minuten op 160 graden in de oven tot ze goudbruin van kleur zijn. Laat afkoelen en geniet.
In een afgesloten trommel blijven ze een week goed, maar ik betwijfel of ze zo lang zullen blijven liggen ;-)

Smakelijk!


bron: Ellen Wagenaar | Stichting Wellness & Aromatherapie

Aan de slag: sleedoornjenever

Deze 'aan de slag' is heel eenvoudig, maar vraagt wel wat 'afwacht-geduld': van de sleedoornbessen die je vandaag plukt, kan je ten vroegste over 6 à 8 weken in een jenevervorm genieten. Ideaal om te serveren op het volgende seizoensfeest (Yule of Kerstmis)? 

November is hét uitgelezen moment om sleedoornbessen te plukken. In principe moet er eerst wat (nacht)vorst over zijn gegaan die de bessen wat minder bitter maakt. Maar omdat onze winters een pak warmer en minder voorspelbaar zijn geworden, is het aangeraden niet op de vorst te wachten. 

Speel zelf voor 'vriesman' en steek je vers geplukte bessen een paar dagen in de diepvries. Laat ze daarna ontdooien op kamertemperatuur (niet valsspelen in de microgolfoven). 

Benodigdheden (voor 1 fles sleedoornjenever)

• 250 gram ontdooide sleedoornbessen
• 750 ml graanjenever
• 175 g fijne kristalsuiker (of rietsuiker)
• 1/8 liter water (125 ml)
• glazen bokaal (inhoud: 1 liter)
• glazen bewaarfles (inhoud: 75 cl)

Bereiding 

• Was de bessen en doorprik ze één voor één met een tandenstoker of stopnaald. Giet ze daarna in de bokaal.
• Kook de suiker met het water en roer goed tot alle suiker opgelost is.
  Laat afkoelen en voeg de jenever toe.
• Giet de gesuikerde jenever over de bessen in de bokaal en sluit goed af. 
• Laat de drank zeker 6 à 8 weken op kamertemperatuur staan en schud er geregeld eens mee.
• Daarna zeef je het brouwsel door een neteldoek in een mooie glazen fles. 
• Bewaar de fles in de koelkast en geniet (met mate ;-).

Ik hou van deze nathurel-versie. Maar experimenteer gerust volgens eigen smaak: vervang de jenever door rum of wodka voor een sleedoornlikeur ipv -jenever of voeg een extra smaaktoets toe met steranijs, gember, een kaneelstokje,...

Halloween / Allerheiligen - Samhain

Halloween... tijd voor wat (Keltische) achtergrond en dus een nieuw onderdeel van ons Jaarwiel - en wat voor eentje!

Samhain (uitgesproken als sauw-en) is zonder twijfel de belangrijkste van de oude Keltische feestvieringen. Het markeert zowel het begin als het eind van het jaar, het begin van het rustseizoen van het land en een moment om diegene die voor ons waren te herdenken.

Het is een feest dat beladen is met positieve energie en zindert van hoop voor de toekomst van onze planeet, ook al wordt dit ‘Nieuwjaarsfeest’ geassocieerd met het Keltisch Dodenfeest. Anders dan de moderne tegenhangers Allerheiligen en Halloween, heeft het niets te maken met boze praktijken of enge spookkostuums. Samhain wil net de sluier tussen de geestelijke en stoffelijke wereld optrekken door negatieve dingen uit het verleden uit de toekomst weg te houden.
De Kelten zagen de dood heel anders dan velen in onze huidige cultuur: zij geloofden in reïncarnatie en in de eeuwige kringloop van leven in de dood en dood in het leven. Ook het Jaarwiel staat hier symbool voor. 

Het ritueel van Samhain sterkt ons in de overtuiging dat het mensenleven parallel loopt aan de wisseling van de seizoenen, dat wij voor de dood in de winter overgaan naar een nieuw leven in de lente. We betuigen eer aan de doden – hen die voor ons kwamen en van wie we nu de vruchten plukken – maar we hebben ook aandacht voor de onvoorstelbare veranderingen die de aarde bij de overgang van zomer naar winter ondergaat. Met Samhain maken we voornemens: nu kracht en inzet verwerven om onze doelstellingen in het komende jaar te bereiken. Het is ook de ideale tijd om rouw te verwerken of problemen en hindernissen uit de weg te ruimen die je het voorgaande jaar hebben beperkt of dwarsgezeten.

De zwarte magie van sleedoorn

De sleedoorn en meidoorn zijn, volgens de Kelten, zusterbomen en als zodanig verbonden met respectievelijk de donkere en de lichte helft van het jaar. De meidoorn is verbonden met het feest van Beltane, de sleedoorn met het feest van Samhain. De sleedoorn is de boom van de zwarte magie zoals de meidoorn de boom van de witte magie is.
Sleedoorn staat voor kracht: het is de eerste struik die er in slaagt in de winter al te beginnen bloeien.
In veel sprookjes en in voorspellingen is de sleedoorn de boom van het slechte voorteken. Het Engelse woord strife - een aaneenschakeling van moeilijkheden - heeft dezelfde achtergrond als de Keltische naam voor de sleedoorn: Straif. Een lange, zware winter wordt in het Engels een ‘Blackthorn Winter’ genoemd.

Kransen van sleedoorn worden bij Samhain gevlochten en in het nieuwjaarsvuur verbrand. Ook maretakken worden met sleedoorn samen gevlochten als gelukskrans voor het nieuwe jaar. 

Sleedoornsymboliek is zeker niet alleen negatief. De struik helpt de negatieve energie en het destructief denken te veranderen. Hij staat symbool voor de opgewektheid van de winter.

Zo'n schone kans laten we niet onbenut uiteraard ;).
Hoog tijd voor een 'aan de slag'-je met sleedoorn dus!

Bron
* http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/mythologie/107505-sleedoorn-in-de-mythologie.html

Aan de slag: kastanjepuree (hartig of zoet)

(Tamme) Kastanje is een geschenk van Moeder Aarde: vlak voor de winter aantreedt, ‘regent het brood uit de hemel’. Zo voedzaam en noodzakelijk is de plant tegen honger en kou. Hoewel het Kwaad de edele vrucht nog probeerde te verstoppen onder een stevig prikkende bolster, overwon het Goede. Die laat de bolsters vallen zodat ze openbarsten in de vier delen van een heilig kruis, het Kwaad geweldig verschiet en vlucht en de vrucht toch moeiteloos verzameld kan worden.

Of zo wille de overlevering...

Ondertussen ligt ook wetenschappelijk vast dat kastanjes een geweldige bron van vele mineralen, koolhydraten, vezels en vitaminen zijn. Aan de slag met dat hemelbrood!

Benodigdheden (hartige versie - voor 2 bokalen)

• 500 gram tamme kastanjes
• 20 gram boter 
• 1/2 liter verse groentebouillon met kruidentuiltje

Bereiding:

Was de kastanjes en maak met een scherp mesje een kruisje in de bolle kant. Doe ze daarna in een pan met kokend water en laat ze ongeveer 10 minuten koken. Giet de kastanjes af, pel ze (ook zoveel mogelijk van het bittere, bruine 'binnenpelletje') en kook ze daarna nog 30 tot 60 minuten in bouillon. 

De kastanjes zijn klaar als je er met een vork gemakkelijk in kunt prikken. Giet ze weer af en pureer in een blender. Meng als laatste de boter door de puree en voeg eventueel nog wat bouillon toe om de juiste dikte te krijgen. Breng naar wens op smaak met peper en nootmuskaat.





Tips: 

• Zoetekauw? Vervang de bouillon door melk en een vanillestokje in bovenstaand recept en je eindigt met een zoete puree om yoghurt, (cup)cakes, pannenkoeken... te pimpen.

• De hartige kastanjepuree is heerlijk bij wildgerechten, gevogelte of (bos)champignons. Of bij één van mijn lievelings aperohapjes: kastanjespruitjes! Reinig en kook de spruitjes en stoof ze even aan in (echte) boter. Snij de spruitjes in 2, smeer er wat kastanjepuree tussen en prik de 2 helften weer samen op een tandenstokertje. Kruid royaal met peper, zout en nootmuskaat en serveer.
  P for pretty precious powerfood - mmmmmmm !!!
  
  
• Probeer de kastanjes zo vers mogelijk te rapen en verwijder de kastanjes die tijdens het wassen bovendrijven: wellicht zijn die niet meer vers of zitten er ongenode gasten in...

Aan de slag: Golden Milk

Krijg je niet genoeg van hartverwarmende, kruidige winterdrankjes?

Of blijkt de Chai latte nog niet sterk genoeg om je powerdip te overwinnen?

Er is gelukkig nog een laatste redmiddel: Golden Milk, Turmeric Latte of Haldi Ka Doodh!

De hoofdrol in deze gouden melk is weggelegd voor de geelwortel of kurkuma. 
De plant staat niet alleen gekend om zijn sterke smaak, kleur of aroma, hij blijkt ook nog eens over geweldige wonderkrachten te beschikken. Superfood, ontstekingsremmend, anti-viraal, anti-oxidant, helend voor spieren; bloed en huid, beschermer tegen chemische invloeden, spijsverteringsproblemen, gal- of leverinsufficiëntie...  Kortom: een must-have om de komende winter heelhuids door te komen.

Benodigdheden (voor 2 tassen):

• 400 ml (amandel)melk
• 1 stukje geschilde en fijngesneden kurkuma
• 1 stukje geschilde en fijngesneden gember
• 1 theelepel kaneelpoeder
• kokosolie
• vers gemalen zwarte peper 

Bereiding:

Verwarm de melk met de kurkuma, de gember en het kaneelpoeder en laat goed doorkoken. Schenk uit in een mok. Roer er een koffielepel kokosolie onder en werk af met een flinke snuif vers gemalen zwarte peper.

Tips:

• Verse geelwortel geniet absoluut de voorkeur op een gedroogde, gemalen versie  maar de kleurplant laat sporen na: je snijdt de wortel best met beschermende vinyl-handschoenen. In het andere geval zullen je vingers een paar dagen gele vlekken vertonen. Dat 'euvel' geldt ook voor je tanden: liever geen 'gele glimlach'? Vermijd dan om te knabbelen op de stukjes geelwortel in je drankje of zeef het drankje voor je begint te drinken.
• Kies zeker voor zwarte peper: die zorgt ervoor dat ons lichaam de geelwortel ook beter opneemt. Ook 'vet' draagt daartoe bij. De toevoeging van de kokosolie is dus zeker aangewezen.

Aan de slag: Chai (latte) - Indische kruidenthee

Hoewel ik in elk seizoen echt van kruideninfusies kan genieten (en ze ook gericht inzet volgens de noden van dat seizoen), vragen herfst en winter toch af en toe een drankje met wat meer pit.

Chai - Indisch voor thee - is er zo eentje. Deze Indische kruidenthee is hartverwarmend én zorgt voor een powerboost op de druilerige dagen dat de zon ons noodgedwongen in de steek moet laten. Chai is bij ons het meest gekend in zijn Chai latte-versie, waarbij melk dus ook een belangrijke rol speelt. De hoofdrol is echter weggelegd voor pittige, Aziatische kruiden en zwarte thee. 

Benodigdheden (voor 3 tassen):

• 4 kruidnagels
• 1 steranijs
• 1 theelepel peperbolletjes
• 2 kaneelstokjes
• 4 kardemompeulen
• stukje verse gember
• 6 gram zwarte thee (of 3 builtjes)
• 500 ml water
• 200 ml melk
• 1 eetlepel honing

Bereiding:

• Maal kruidnagel, steranijs, peper en kardemom fijn in de vijzel.
• Giet het mengsel in een steelpan en voeg gember, kaneelstokjes en 500 ml water toe. Laat 10 minuten goed doorkoken.
• Zet het vuur dan wat lager, voeg de zwarte thee toe en laat nog 5 minuten rustig trekken.
• Voeg tenslotte de melk en de honing toe en laat nog even doorkoken.
• Zeef je mengsel door een neteldoek in een kannetje en geniet!

Je drankje is helemaal af als je er ook nog wat gemalen kruiden over strooit bij het serveren. Denk daarbij aan gemalen kaneel, gemalen gember, enz. 

Liever geen latte maar gewoon Chai? De thee is ook perfect zalig verwarmend zonder de melk.

Smakelijk!

Aan de slag: kruidige herfstblaadjes

Ook zoetebekjes komen in een kruidige wereld aan hun trekken.

Vandaag op het menu: kruidige herfstblaadjes!

Benodigdheden (voor 20 koekjes)

• 300 gram boekweitmeel (of een donkere variant: volkoren (spelt)meel...)
• 125 gram kokosbloesemsuiker
  (of bruine suiker)
• 100 gram boter (op kamertemperatuur)
• 1 ei
• 1/2 eetlepel gemalen kruidnagel
• 2 eetlepels gemalen kaneel
• 1/2 eetlepel gemalen nootmuskaat
• 3 theelepels bakpoeder
• snuifje zout
• enkel mooie herfstbladeren (de vorm is van belang, niet de kleur)
• plastic folie
• bakpapier
• deegrol
• geduld

Bereiding

Dag 1: Doe bloem, suiker, kruiden, bakpoeder en zout in een kom en kneed daaronder de boter en het ei (handjes vuilmaken ;-)). Maak er een samenhangende bol van en verpak die in plasticfolie. Laat een nacht rusten in de koelkast.

Dag 2: Rol het deeg uit tot een lap van zo'n 3 mm. Was de herfstbladeren, droog ze af en leg ze op het deeg. Snij met een scherp mes langs de rand van de bladeren zodat je deeg bladvormpjes krijgt. Verwijder de herfstbladeren en leg je deegblaadjes op een bakplaat met bakpapier. Kerf met een mes nog wat oppervlakkige nerven in de blaadjes. Bak ze 20 minuten in een voorverwarmde oven van 180°C.

TIP: Je kan uiteraard ook met uitsteekvormpjes koekjes uit het deeg toveren. Mijn kruidenbladeren kregen daarom ook het gezelschap van kruidige herfstpaddestoelen ;-). Smakelijk!

Over elementen en lichaamsmeridianen

Het menselijk organisme bevat een volledig netwerk van energiebanen of meridianen die de uitstraling zijn van onze ingewanden en organen. Op deze banen bevinden zich energetisch zeer werkzame punten. waarmee in verschillende therapieën wordt gewerkt. Denk maar aan acupunctuur, acupressuur, shiatsu, therapeutische hotstone... enz. Elk van deze punten heeft een eigen werking in ons lichaam. Sommige punten dienen om energie te verplaatsen, van boven naar beneden of van buiten naar binnen en omgekeerd. Andere punten werken specifiek in op organen of bepaalde symptomen die veroorzaakt worden door een onevenwicht in ons lichaam.

Dankzij de kennis van de 5 elementen (hout, vuur, aarde, metaal & water), kunnen we ons een beeld vormen van de interactie tussen de verschillende organen. Elk orgaan heeft immers een andere functie in ons bestaan. Deze functie bestaat niet alleen op lichamelijk vlak, maar ook op emotioneel, psychologisch, en zelfs spiritueel vlak.

De elementenleer geeft ons ook een beeld van de mens die -  om gezond te blijven - moet proberen in evenwicht met de natuurelementen te leven.

In de praktijk betekent dit dat de invloed van externe elementen zoals wind, koude, vocht ... op en in ons lichaam veranderingen kan teweegbrengen. Maar ook de invloed van emoties (bv. angst, bezorgdheid, frustratie....) speelt een grote rol in het ontstaan van lichamelijke signalen, kwalen en symptomen. 

Dankzij een grondige kennis van de 5 elementen krijgen we dus ook een beter inzicht in de factoren die ons lichaam op positieve of negatieve manier kunnen beïnvloeden. Naast het omgaan met warmte of koude (ook emotioneel) krijgen we beter grip op het deblokkeren en versnellen van onze energie of het gebruik van bepaalde meridianen of energetisch werkzame punten.

Ook hier volgen we het ritme van de seizoenen. Elk seizoen wordt gekenmerkt door een element dat inwerkt op één of meerdere meridianen. 

herfst- metaal - longen en dikke darm

tussenseizoen – aarde - maag en milt

winter - water - nieren en blaas

lente - hout - lever en galblaas

zomer - vuur- hart en dunne darm

En ook hier spelen kruiden weer een hoofdrol. Door hun specifieke werking kunnen ze ingezet worden om de elementen of de meridianen te ondersteunen of te versterken waar nodig, op de juiste plaats en op het juiste moment. Sterker nog: de natuur voorziet per seizoen ook de speficieke kruiden of vruchten die nodig zijn om de noden van dat moment in te lossen!
Tsss... het hangt toch allemaal mooi samen hé ;-).

Op deze blog ontdek je er binnenkort - op het ritme van de natuur - alles over!

Bronnen:

* www.alternatieva.com
* www.cian-be.com
* do-in.tv/meridianen
* www.itjing.nl

Aan de slag: (magisch) druivensap

Een overdaad aan oogst om te verwerken heeft mijn huidig bakstenen stadskoertje dit jaar niet opgeleverd :D. Gelukkig zijn er her en der zalige initiatieven te vinden die dat leed verzachten. In augustus 2017 zag 'Pluk' het daglicht, een stadsinitiatief dat mensen met fruitoverschotten in contact wil brengen met mensen die op zoek zijn om fruit te plukken.

Zo scoorde ik op fietsafstand van mijn stadskoertje dus toch een voorraad druiven om mijn herfstgoden én mijn lichaam te eren en te verwennen. Aha!

Druivensap (basis)

* Was en sorteer de druiven zorgvuldig: verwijder alle steeltjes en alle gekneusde bessen. De pitjes mogen (gelukkig ;-)) blijven zitten.

* Giet de druiven in een kom en verwarm op een zacht vuur. Er moet voor de rest niets toegevoegd worden. 
Na een paar uur hebben alle druiven hun sap afgegeven en staan ze volledig 'kopje onder in eigen nat'.






* Giet het druivenmengsel door een zeef in een andere kom en laat een nachtje volledig uitlekken - zonder roeren of persen. De pitten en de velletjes kunnen een bittere smaak afgeven als ze gekneusd worden en dat vermijden we liever.

* Kook 's anderdaags de gezeefde vloeistof nog eens op en laat even doorkoken. Steriliseer ondertussen de flesjes en bokalen waarin je het druivensap wil bewaren, zodat je zeker van een brandschone basis kan vertrekken.

* Giet het warme druivensap door een trechter én neteldoek in je voorziene bokalen of flesjes en laat afkoelen.

* Bewaar op een koele donkere plaats (bij gebrek aan kelder kies ik voor de koelkast).


Het druivensap is volledig klaar voor gebruik. Een geopende fles of bokaal kan je wel maar een paar dagen in de koelkast bewaren. Bewaar je sap dus best in kleine flesjes of bokalen als je er slechts af en toe wil van genieten. 


Magisch druivensap

Het wordt pas echt een godendrankje als je je druivensap ook een magische toets meegeeft. Vul een glazen beugelfles (of een lege PET-fles - maar dat ziet er wat minder magisch uit ;-)) met 5/8 druivensap en 1/8 waterkefir of komboecha (zie aparte 'aan de slag' rond dat onderwerp). Voorzie zeker 2/8 'vrije ruimte' voor het fermentatieproces (vul de fles dus zeker niet tot bovenaan). Laat de fles 2 à 3 dagen staan op kamertemperatuur.
Daarna is hij meteen klaar voor gebruik of je kan hem nog even in de koelkast zetten als je hem liever wat frisser drinkt. Opgepast: bewaar je de fles langer in de koelkast, ontlucht hem dan dagelijks! Het gistingsproces blijft voortduren en kan je fles uiteen doen spatten!

Herfst - Mabon

“De natuur heeft nooit het hart verraden dat haar bemint” - William Wordsworth

Het feit dat wij onlosmakelijk met Moeder Aarde verbonden zijn, zie je nergens mooier en duidelijker dan op het Keltisch Jaarwiel. Het Wiel is een gewijde rituele kalender waarop de veranderende seizoenen van de aarde en de eindeloze ‘kringloop’ van de zon staan aangegeven. Elk feest is een hernieuwing, een wedergeboorte van het licht van de zon.

Deze bijzondere kalender is in voor-christelijke, pro-Keltische tijden door ‘heksen’ opgesteld en wordt in zijn moderne vorm nog steeds aangehouden of gerespecteerd. Ieder gebeuren op de kalender markeert een belangrijk veranderingsmoment voor de Aarde en wortelt in één van de acht Maan-en Zonnefeesten van de oude Kelten.

Elke feestdag, of Sabbat, is een combinatie van vreugde en plezier en diepgaande spirituele, culturele en ecologische betekenis.

De meeste van onze hedendaagse 'feestdagen' of seizoensmarkeringen zijn op deze kalender gebaseerd. Na het ontstaan van het Christendom werden de oorspronkelijke feesten als heidens beschouwd en maakte men er vaak een christelijk geïnspireerde versie van: 

• Samhain - Halloween/Allerheiligen
• Yule - Kerst
• Imbolc - Ploeg- of Zaaifeest - Lichtmis
• Ostara - Pasen
• Beltain/Belthane - Meiavond
• Litha - Zomer
• Lughnassadh/Lammas - Oogstfeest
• Mabon - Herfst

Seizoensgebonden kruiden, gewassen en (alcoholische) dranken spelen de hoofdrol in deze feesten. 

Het Jaarwiel kon dus zeker niet op mijn kruidenlijstje ontbreken en zal hier ten gepasten tijde ook de revue passeren, in theorie én praktijk.  

Mabon – rond 22 september

Tijdens september- of herfstnachtevening passeert de zon de evenaar van onze planeet, zodat over de hele wereld nacht en dag bijna even lang worden. Deze dag wordt gebruikt als een offerande, een 

dankbode voor een goede oogst en een vruchtbaar jaar (zowel op vlak van land, werk, liefde als gezondheid).

Alle oogst is binnengehaald en moet nu verwerkt worden om ons een volledige winter te kunnen voorzien en te beschermen tegen honger of ziekte.

Het huis wordt versierd met gedroogde bladeren en feestelijke schalen met fruit. De geoogste granen, zaden, noten en bramen worden verwerkt in heerlijk geurende oogst- of vlechtbroden.   

Het is hét seizoen van appels en druiven in alle mogelijke vormen: als hapklaar fruit, in vruchtensap én in alcoholische of gefermenteerde varianten. 

Daar gaan mijn vingers van jeuken uiteraard :D. Voer voor een 'Aan de slag met druivensap'!

(illustraties: Pinterest)

Aan de slag: waterkefir en komboecha (basisfermentatie)

Wat?

Waterkefirkorrels zijn micro-organismen met een symbiose - een gunstige samenlevingsvorm - van (melkzuur)bacteriën en gistcellen. Allebei hebben ze mekaar nodig om zelf te kunnen blijven voortbestaan in een waterig leefmilieu en daar idealiter ook te groeien. Daarnaast zijn er ook melkkefirkorrels die een gelijkaardig proces doorlopen, maar dan in een melkachtig milieu (rauwe volle melk waarmee we uiteindelijk een soort karnemelk of yoghurt willen bekomen). Ik ben helaas één van die uitzonderingen die het totaal niet voor zurige melkproducten heeft, vandaar dat ik hier ook alleen iets zinnigs over waterkefir zal proberen vertellen ;-).

Komboecha wordt omschreven als een 'thee-zwam', maar is eigenlijk ook een symbiose van bacteriën en gisten. 

Gebruik

Zowel waterkefir als komboecha worden ingezet om drankjes te doen 'sprankelen' door ze op een 100% natuurlijke manier koolzuurhoudend te maken. Kort gesteld: je kan in no time van een 'plat' vruchten- en/of kruidensapje een verfrissende oer-limonade maken die ook nog eens sterke gezondheidsbevorderende eigenschappen heeft. De enige voorwaarde is dat je de limonade op korte tijdsspanne nuttigt, anders wordt het gistingsproces voortgezet en eindig je letterlijk met azijn. 

Belangrijk vooraf:

• Kefir en komboecha zetten in op het 'wij-gevoel': je hebt voor de basisbereidingen hieronder een startvoorraad kefirkorrels of komboecha-'scoby' nodig die je idealiter cadeau krijgt en die je daarna zelf laat 'groeien' en opnieuw kan wegschenken. Ik help je uiteraard graag op weg zo'n schenkers te vinden mocht dat nodig zijn. 
• Werk met echte (snelle) suikers zoals rietsuiker, kristalsuiker of honing. Vermijd dus (trage) vervangsuikers zoals agave of kokosbloesemsuiker. De suiker is vooral belangrijk om onze 'culturen' te doen groeien, maar zal nog slechts in beperkte mate in ons eindprodruct aanwezig zijn. We maken zure drankjes en geen zoete ;-).
• Vermijd metaal: de zuren die ontstaan tijdens het fermenteren werken in op metalen en omgekeerd. Zorg voor een kunststof zeef om je dranken te filteren, een kunststof/houten lepel of klopper om de suiker los te roeren, voorzie glazen bokalen en vermijd metalen deksels. 
• Het mag dan om bacteriën en gisten draaien: hygiëne is heel belangrijk om geen slechte schimmels en gisten te ontwikkelen. Zorg voor proper materiaal, propere handen en spoel alles zeer goed af bij de start of de verwerking van je dranken.
• Kies voor 100% nathurel basisingrediënten: onbespoten biocitroenen, ongezwavelde gedroogde vruchten of onbehandelde kruiden, bloesems, fruit...
  (we maken dus alleen een uitzondering voor de suiker ;-))

We starten hier met de basisfermentatie. In een latere blog gaan we aan de slag om hiermee een 2e fermentatie te maken ofte de basisbereidingen gebruiken om zelf je eigen favoriete drankjes te maken op basis van vruchten, fruit, bloesems, kruiden, enz. 

Waterkefir

Benodigdheden (voor 1/2e liter waterkefir)
* 50 cl leidingwater
* 1 à 1,5 eetlepels suiker
* schijfje citroen
* 1 gedroogde vijg, pruim of abrikoos
* 3 eetlepels gespoelde kefirkorrels
* glazen bokaal
* zeef

Bereiding:

* Vul de bokaal met het water en los hierin de suiker op.

* Voeg de gedroogde vrucht toe, de kefirkorrels en de citroen en sluit de pot af mét een deksel.

Laat 2 dagen afgesloten zijn werk doen. Als je hem langer laat staan, wordt hij zuurder en ontstaat er wat -fletse ;-)- alchoholvorming. Zeef het mengsel in een flesje, verwijder de citroen en de gedroogde vrucht en spoel de kefirkorrels goed af. 

Het flesje kan nog een paar dagen in de koelkast bewaard worden. Met de korrels kan je een nieuwe kefircultuur opstarten (of ze even in de koelkast bewaren met een dubbele hoeveelheid suiker om later weer te starten).

Waterkefir is vrij actief en vraagt wat meer aandacht en zorg dan komboecha. 

Komboecha

Ok. De eerste keer dat je een komboecha-scoby zult zien of krijgen om zelf mee aan de slag te gaan, ga je slikken. De SCOBY (symbiotic community of bacteria en yeasts) is iets minder lieflijk dan de schattige kefirkorreltjes :D. Maar eens je je daar over hebt gezet en ervaart wat je nieuwe vriend voor jou doet, dan zal je hem met veel liefde omringen.

Benodigdheden (voor 1/2e liter komboecha)
* 50 cl water
* 2,5 gr groene of zwarte thee (de losse versie uiteraard - zie blog 'infusies' ;-))
* 50 gram suiker
* 50 ml komboecha + scoby
* neteldoek
* glazen bokaal (min. 750 ml. inhoud)

Bereiding:
* Breng het water met de thee aan de kook, laat 1 minuut doorkoken en 30 minuten trekken/afkoelen
* Filter de thee door een neteldoek in de bokaal
* Voeg de suiker toe en roer (met een kunststof of houten lepel/klopper) tot de suiker is opgelost
* Voeg de komboecha + scoby toe en dek het geheel af met een neteldoek en een elastiek. Geen deksel op de bokaal zetten dus!

Bewaar de pot 1 à 2 weken op een donkere plek op kamertemperatuur. 
Proef na hoe zuur de drank geworden is. Ben je tevreden met het resultaat, zet dan de scoby even apart in een bokaal met wat komboechavocht en giet je komboechabereiding door een trechter met neteldoek in een fles. De bereiding kan een tijdje bewaard worden in de koelkast. Met de scoby kan je een nieuwe cultuur starten. 

Komboecha is vrij stabiel: je mag hem even vergeten of 'in eigen nat' in de koelkast bewaren. Liever toch een tijdje compleet stoppen? Hij overleeft zelfs de diepvries.

Belangrijk achteraf

• Bouw het drinken van gefermenteerde dranken rustig op. Ze zuiveren je lichaam door ervoor te zorgen dat opgeslagen gifstoffen vrijkomen en daar moet je lijf ook even aan wennen. Drink voldoende extra water om de vrijgekomen gifstoffen goed af te voeren. 
• Hou je brouwels goed in de gaten! Controleer dagelijks of de druk in je flessen niet te groot wordt (ontploffingsgevaar!). 
• Experimenteren is prima, maar hou alle richtlijnen goed in de gaten om het veilig en gezond te houden. Twijfel je over je brouwsel? Liever wegkappen dan risico's nemen.

Santé!